'Sagen jagen door de Friese Wouden. Tussen houtwallen, spoken en sterke verhalen'.
Zo heten de Dam Jaarsma fiets- en wandelroutes.

Voor de Dam Jaarsma dorpsrondleiding vol verhalen door Eastermar klik hier.

Geen wonder dat Jaarsma’s volksverhalen aandacht krijgen in speciale fiets- en wandelroutes. Deze Nederlands' grootste volksverhalenverzamelaar ooit, verzamelede vanuit Eastermar opde fiets maar liefst 17.000 volksverhalen in de Fryske Wâlden.

De gratis routes met verhalen en informatie zijn beschikbaar:

• op een papieren routekaart
• in PDF
• via een on line routeplanner.

De routes leggen verschillende nadruk:

1. nadruk op landschap, historie en volksverhalen
2. nadruk op volksverhalen, origineel zoals opgetekend door Dam Jaarsma. 

Kies wat bij uw behoefte past. Combineren is ook goed mogelijk. Voor keuzehulp: lees hieronder verder. 

1. Nadruk op landschap, historie en volksverhalen

Papieren routekaart 'Sagen jagen door de Friese Wouden'
met een enkel verhaal en korte achtergrondinformatie
40 km. en 15 km.
Focus op karakteristiek landschap Noordelijke Friese Wouden.

Uitgebreidere informatie en meer verhalen via het gelijknamige PDF-document.

Papieren routekaart verkrijgbaar bij:

- fietsknooppunt 79 in Eastermar (hoek E.M. Beimastr./Teije Tolstr.) (7 x 24 uur in brievenbusje)
- Gemeentehuis Tytsjerksteradiel (Raadhuisweg 7, 9251 GH Burgum)
- Gemeentehuis Achtkarspelen (Stationsstraat 18, 9285 NH Buitenpost)
- Toeristen Informatieposten (TIP) in Noordoost Friesland

Routes met focus op het karakteristieke landschap van de Noardlike Fryske Wâlden.

Routes via fiets- en verharde paden, dus alle seizoenen geschikt voor:

• fietsen
• wandelen
• scootmobiel

Routes volgen het netwerk van fietsknooppunten. Dus gemakkelijk zelf uitbreiden of inkorten.

PDF-document met aanvullende informatie en meer verhalen
Achtergrondinformatie over historie, cultuur en landschap, én meer tweetalige volksverhalen. De informatie en verhalen uit dit document geven extra kleur aan de Dam Jaarsmaroutes. Ze schetsen de historische sfeer waarin Jaarsma de route zou hebben gereden.
De PDF is hier te openen en/of te downloaden.

Start routes:
fietsknooppunt 79 te Eastermar, hoek E.M. Beimastrjitte/Teije Tolstraat. Daar haalt u de gratis papieren routekaart uit het speciale bakje bij het bord van fietsknooppunt 79.
Hier download of leest u het bijbehorende PDF-document met veel meer verhalen en achtergrondinformatie

2. Nadruk op volksverhalen, origineel zoals opgetekend door Dam Jaarsma

On line routeplanner
met korte achtergrondinformatie en tweetalige volksverhalen.
38 km. en 10 km.
Via http://www.sagenjager.nl/
Verhalen bij de route van 38 km. ook te beluisteren.
Focus op locaties die 'historisch verantwoord' verbonden
waren aan de verhalen.

PDF 10 km. wandelroute (dezelfde route als in de on line routeplanner) met korte achtergrondinformatie, maar met nog veel meer tweetalige volksverhalen.
Te openen en/of te downloaden: hier in het Fries en hier in het Nederlands.

Deze routes zijn de kortste route tussen de locaties die 'historisch verantwoord' verbonden waren aan de verhalen.

Meer weten? Lees hieronder verder…

Nationaal Landschap

Tussen Dokkum en Drachten ligt Nationaal Landschap ‘Noardlike Fryske Wâlden’. Een landschap met een unieke combinatie van landbouwgronden, natuur en cultuurhistorie. Dit kleinschalige, intieme coulisselandschap is zeer geschikt om per fiets of te voet te doorkruisen. 

In deze bijzondere streek vindt u kilometers houtwallen, honderden dobben (drinkpoelen), monumentale pingoruïnes, onafzienbare elzensingels en vele duizenden volksverhalen, die van generatie op generatie mondeling zijn overgedragen. De beslotenheid van de regio leende zich goed voor sterke verhalen. Maar ook gebruikten de bewoners de verhalen om fenomenen die zij niet begrepen, te duiden en zo mogelijk te bezweren.

Wâldpiken

Bewoners van de Fryske Wâlden staan bekend als Wâldpiken, een geuzennaam. De Wâldpyk is dwars, oars as oars (anders dan anders), ruig, vrijgevochten en trots, levend in een smûk (knus) landschap van elzensingels en houtwallen.

Dam Jaarsma uit Eastermar was niet zomaar een Wâldpyk, maar een wel heel bijzondere. Door het verzamelen en vastleggen van 17.000 mondeling overgedragen verhalen over spoken, bijgelovige boeren, vliegende schepen en dominees heeft hij de Friese verteltraditie van de vergetelheid gered.

Spannende verhalen in mooie omgeving

De routes geven gelegenheid om samen met verhalenverzamelaar Dam Jaarsma in het decor van boomwallen en dobben over eeuwenoude zandpaden te fietsen of te wandelen. Op zoek naar duivels, spoken of bijgelovige boeren. Deze schitterende routes bieden informatie en verhalen over de omgeving die onderweg via de papieren routekaart ‘Sagen jagen door de Friese Wouden’ te lezen zijn en ook online te beluisteren.

Nu alvast verhalen beluisteren?

Luister naar de uitzending van Buro de Vries van Omrop Fryslân van 20 september 2015 (vanaf minuut 12:08).
Bekijk de uitzending van Landinwaarts van NTR van 17 september 2015 met Dieuwertje Blok.

Routes 19 september 2015 open gefietst door Joop Atsma

Op zaterdagmorgen 19 september zijn vanuit Eastermar de routes S'agen jagen door de Friese Wouden' geopend. 
Na een korte bijeenkomst om 9:45 uur bij de nieuwe pleintafel 'it Wâlhout' met medewerking van Theo Meder van het Meertens Instituut en verhalenverteller Douwe Kootstra, nam Eerste Kamerlid en Wâldpyk Joop Atsma de eerste routekaart op een ludieke manier in ontvangst. Hierna fietst men de route open en werd de route ook online gelanceerd.
Klik hier voor een verslag van de opening.